Rezonans magnetyczny (MRI) to nowe oraz niezwykle szczegółowe badanie, przedstawiające przekroje organów wewnętrznych człowieka we każdych płaszczyznach. Które potrafią być wskazania do wykonania rezonansu? Jak dokonać się do MRI oraz jak jest to badanie?

Rezonans magnetyczny (odmiennie MRI – z ang. magnetic resonance imaging) wykorzystuje magnetyczne wartości atomów, z których gromadzi się wszystko, również ludzkie ciało. Do wykonania analizowania konieczne jest duże pole magnetyczne, fale radiowe i komputer zamieniający informacje na obrazy. Zajmuje się mnóstwo typów magnesów różniących się natężeniem wytwarzanego pola. Im wyższa moc magnesu, tym odpowiedniejsze wyniki. Tylko aparaty wytwarzające niezwykle duże pole magnetyczne pozwolą na wykonywanie spektroskopii, badań czynnościowych lub ultraszybkich badań naczyniowych. By osiągnąć odpowiedni odbiór sygnału z ciała ludzkiego, system MRI musi być oddzielony od wszelkich zewnętrznych fal elektromagnetycznych. Dlatego aparat MRI umieszczony jest w tzw. klatce Faradaya. Pod względem konstrukcyjnym charakteryzuje się dwa typy aparatów MRI: otwarte – umożliwiające dostęp do pacjenta z trzech stron, oraz zamknięte – chory umieszczany jest w tunelu magnesu.

Rezonans magnetyczny – badanie bezpieczne oraz bezbolesne

Badanie jest zupełnie bezbolesne, nie powoduje żadnych reakcji biologicznych, nie wchodzi w interakcje ani nie zaburza procesie prowadzonego leczenia farmakologicznego. Po jego wykonaniu można prowadzić samochód. Pomimo iż siła pola magnetycznego jest 20 000 razy szybsza niż pola magnetycznego Ziemi, nie ma negatywnego wpływu na zdrowie badanego. W czasu kilku tych lat zostało wykonanych blisko parę milionów badań bez nastąpienia znanych skutków ubocznych. Gdy chory przyjmuje jakieś środki, o to, lub można je mieć przed badaniem oraz po nim, musi zapytać specjalisty wpływającego na rezonans. Idąc na badanie, lepiej zrezygnować z makijażu (kosmetyki zawierają drobiny metali kolorowych) oraz lakieru do włosów, ponieważ może to być pomysł na wytwarzanie obrazu. Nie powinien być na czczo. W miejscu, gdzie kończy się badanie, gorączka może dochodzić do 25-26˚C, należy więc ubrać się lekko. Nie odwołuje się ubrania, ale chorzy winni zdjąć wszystkie przedmioty metalowe (nawet usuwalne protezy dentystyczne), bo potrafią działać na składanie się obrazu. Należy również poinformować specjalisty o metalowych implantach.

Rezonans magnetyczny: wskazania

Za pomocą rezonansu odnosi się niezwykle dobre obrazy układu mięśniowego oraz szkieletowego, zwłaszcza kręgosłupa oraz otaczających go przestrzeni. Sprawdza się te w diagnostyce nowotworów oraz procesów zapalnych. MRI niezwykle dobrze uwidocznia naczynia krwionośne, jamy serca oraz mięsień sercowy. Umożliwia wykrycie elementów niewidocznych w badaniu RTG, np. szpiku kostnego. Szczegółowe wskazania do analizowania MRI to:

» ze strony ośrodkowego układu nerwowego:

dolegliwości demielinizacyjne (np. stwardnienie rozsiane)

dolegliwości otępienne (np. dolegliwość Alzheimera)

nowotwory mózgu ciężkie do oceny w różnych badaniach

ocena struktur strefie przysadki mózgowej, oczodołu, bocznej części jamy czaszki (w tym diagnostyka udarów mózgu itp.)

guzy kanału kręgowego (rdzenia kręgowego)

ocena anatomiczna struktur kanału kręgowego

zmiany popromienne w ośrodkowym układzie nerwowym

schorzenia neurologiczne o niewyjaśnionym pochodzeniu;

» ze strony tkanek miękkich:

guzy tkanek miękkich (zapalne, nowotworowe)

urazy tkanek miękkich (stawów, mięśni, więzadeł);

» ze strony klatki piersiowej, śródpiersia oraz miednicy:

guzy serca

dolegliwości wielkich naczyń

guzy płuc naciekające ścianę klatki piersiowej

nowotwory organów rodnych u kobiet

nowotwory gruczołu krokowego u panów.

Rezonans magnetyczny: przebieg badania

Chory jest nakładany na wysuwanym stole w centrum skanera MRI. Winien ułożyć się niezwykle wygodnie, bo musi być nieruchomo, aby obraz nie był zniekształcony. Gdy z względu dolegliwości chory nie jest w stanie spokojnie leżeć, należy dać mu środki uspokajające czy nawet wykorzystać znieczulenie ogólne. Dla zwiększenia komfortu wewnątrz tunelu zainstalowane jest dodatkowe oświetlenie i wentylacja. Znajdujący się wewnątrz magnesu chory cały okres ma związek z personelem (przez mikrofon oraz kamerę telewizyjną). Każda sekwencja MRI trwa od 3 do 10 minut. W tym okresie chory słyszy pukający dźwięk o natężeniu podobnym do wirującej pralki. Czasem na okres analizowania chory ma zakładane słuchawki tłumiące hałas. Jeśli należy wykonać parę obrazów, stół automatycznie przesuwa się na dobrą pozycję, ale chory cały czas jest w bezruchu. W pewnych wypadkach wstrzykuje się specjalny środek kontrastujący w celu poprawienia jakości obrazu. Zastosowanie kontrastu gwarantuje nie tylko ocenę struktury, ale również funkcji tkanek oraz organów. Za jego pomocą bada się np. wydzielanie nerkowe, ogniska zapaleń, ukrwienie tkanek oraz organów. Kontrasty MRI są bezpieczne, potrafią być wykorzystywane nawet u chorych z alergią na kontrast używany w badaniach rentgenowskich. Środki kontrastowe przeznaczone do badań MRI nie wchodzą w interakcje z innymi środkami oraz są w pełni wydalane.

Schorzenia czucia to symptom dolegliwości neurologicznej, u której podstaw może być nerwica, stwardnienie rozsiane oraz uszkodzenia rdzenia kręgowego. Dlatego schorzenia czucia oraz leczenie parestezji zajmuje lekarzy wielu dziedzin a odpowiednie rozpoznanie przysparza wielu problemów. Schorzenia czucia to schorzenia możliwości odbierania przez organizm przeróżnego typu wrażeń zmysłowych, i więc z kolei jedna z ważnych funkcji układu nerwowego. Schorzenia czucia potrafią przybierać formę piekącego ucisku, mrowienia, drętwienia, przechodzenia prądu lub rwania. Potrafią dotyczyć jednej bądź bardzo kończyn, twarzy oraz tułowia. Sprawdź, które są rodzaje schorzeń czucia oraz jakie są ich etiologie.

Jak zidentyfikować zaburzenie czucia

Zaczyna się niewinnie, odczuwamy lekkie niedomagania części ciała czy odbieramy nietypowe bodźce czuciowe. Schorzenia czucia potrafią również liczyć na osłabieniu jednego bądź paru rodzajów czucia czy na nadwrażliwości na czynniki czuciowe. Z czasem kłopoty przybierają na wartości oraz zaczynamy dostrzegać powiązania między ich istnieniem a bodźcami mechanicznymi, termicznymi czy chemicznymi. Rozróżniamy 4 rodzaje czucia:

czucie powierzchniowe – odbierane jest przez receptory rozmieszczone na skórze, np. czucie ucisku, temperatury, smaku

czucie teleceptywne – odbierane jest przez organy zmysłów, takie jak organ wzroku oraz słuchu

czucie głębokie – odbierane jest przez receptory znajdujące się w mięśniach, ścięgnach, powierzchniach stawowych oraz błędniku (np. czucie równowagi)czucie trzewne – odbierane jest przez receptory znajdujące w narządach wewnętrznych oraz ścianach naczyń krwionośnych

Z schorzeniami czucia należy się zgłosić do neurologa. Diagnostyka oparta jest często na problemie z pacjentem oraz niezwykle szczegółowym badaniu przedmiotowym. Także wykonywa się analizowania krwi oraz moczu. Czasem może być niezbędna analiza płynu rdzeniowo-mózgowego. Ważną funkcję w diagnostyce schorzeń czucia odgrywają analizowania neurologiczne.

Etiologie schorzenia czucia

Etiologie schorzenia czucia są na tyle zróżnicowane, iż przysparzają kłopotów w poznaniu ich faktycznej etiologie. Potrafią okazać się tuż po urodzeniu na skutek chorób rozwojowych w łonie mamy, lecz jeśli wystąpią szybko oraz stale przybierają na sile, ich podstawa znaczy wzrost nowej patologii, jaką należy jak najszybciej odkryć oraz leczyć.Możliwe etiologie schorzeń czucia to: wady rozwojowe, uszkodzenia rdzenia kręgowego, rwa kulszowa, nacisk przez guz, torbiele, stwardnienie rozsiane, deficyt witaminy B12udar mózgu czy różne dolegliwości mózgu, wypadanie

dysku.

Jak leczyć schorzenia czucia?

Jest mnóstwo rodzajów kuracji parestezji w współzależności od etiologie wywołującej zaburzenie. Należą do nich m.in. farmakologia, metody fizykalno-chemiczne, rehabilitacja ruchowa, zabiegi operacyjne oraz wielu różnych. Najpopularniejszą etiologią parestezji są uszkodzenia nerwów obwodowych, a zraz po nich zniszczenia centralnego układu nerwowego. Potrafią być też jednym z symptomów hiperkaliemii oraz hipokalcemii, dlatego osoby w grupie podwyższonego ryzyka powinny zadbać o swoje nerki oraz wzbogacić dietę w wapń lub odwrotnie ? obniżyć stosowanie witaminy D3, np. w ciągu leczenia osteoporozy. Hipokalcemia to stan znacznego obniżenia stężenia wapnia całkowitego w surowicy krwi. Przejawia się krzywicą oraz rozmiękaniem kości, skurczem mięśni powiek, symptomem ręki położnika oraz skurczem krtani. Hipokalcemia że być powiązana z schorzeniami gospodarki wapniowej i schorzeniami wchłaniania wapnia z przewodu pokarmowego. Różne etiologie hipokalcemii dotyczą braku witaminy D oraz niedoczynności przytarczyc. Powodem nastąpienia hipokalcemii może być również zbytnia strata wapnia wraz z moczem. Hiperkaliemia zazwyczaj wtóruje odwodnieniu, hemolizie, niedotlenieniu tkanek oraz niewydajności nerek. Hiperkaliemia może być połączona z niedoczynnością kory nadnerczy. W ciągu wad zakaźnych schorzenia czuciowe występują właśnie w miejscach wtargnięcia chorobotwórczych drobnoustrojów do organizmu. Gdy jesteś na schorzenia psychiczne lękowe czy podejrzewasz depresję zacznij wykorzystywać techniki relaksacyjne oraz udaj się na konsultację psychiatryczną, podczas której zostaną zlecone dodatkowe analizowania mogące wyjaśnić ruchowe czy psychiczne źródło twoich dolegliwości. Opaczne czucie jest prawie typowym symptomem schorzeń centralnego układu nerwowego połączonych z dolegliwościami degeneracyjnymi komórek nerwowych w ciągu Alzheimera oraz otępienia. Dolegliwość Alzheimera jest najczęściej występującą formą otępienia dotykającą osób po 65 roku życia. Złogi białkowe oraz peptydowe składają się w mózgu doprowadzając do obumierania neuronów piramidowych odpowiadających za kontrolę ruchów oraz postawę ciała, stąd drżenie oraz rozciągnięcie mięśni i schorzenia mimiki twarzy występujące u pacjentów.

Podsumowanie

Jeśli etiologia parestezji będzie znana, w pierwszej kolejności polecane jest leczenie objawowe, czyli zwalczanie głównych dolegliwości przez leczenie dolegliwości, która te chorób powoduje. Nieprzyjemne doznania zniosą maści rozgrzewające/chłodzące czy znieczulające i masaże (również wodne). Pamiętaj natomiast, iż zawierają one chwilową ulgę oraz nie zastąpią wizyty u specjalisty.

Wydaje się, iż badacze wiedzą już wszystko o ludzkim organizmie, procesach życiowych oraz organach. Okazuje się natomiast, iż nadal są tajemnice, których na ciosie nie udało się odkryć naukowcom. Takim zagadkowym elementem naszego organizmu jest szyszynka – gruczoł znajdujący się w mózgu. Szyszynka jest jednym z gruczołów znajdujących się w ludzkim organizmie, a dokładnie w mózgu. Jest jednym z elementów, nad którym naukowcy mocno pochylają głowy tworząc jeszcze to nowsze analizowania. Natomiast pomimo to składa się, iż nie są one wystarczające, bo badacze jeszcze nie zgłębili wszelkich danej dotyczących tego gruczołu. Co natomiast o nim znamy na pewno? Którą jest pracę w organizmie, w czym pomaga? Ile wad połączonych z szyszynką poznali dotąd naukowcy? Dowiedz się o wiele więcej na temat szyszynki, właśnie z tego artykułu.

Szyszynka – charakterystyka

Szyszynka to gruczoł wydzielania wewnętrznego, znajdujący się w nadwzgórzu mózgu. Gruczoł jest dużo mały – ma tylko 5–8 mm długości, 3–5 mm szerokości oraz waży blisko 0,1–0,2 g. Szyszynka ma kształt spłaszczonego stożka. Tajemnicza szyszynka interesowała uczonych już od setek lat. Kartezjusz nazwał ją „siedzibą duszy” oraz uważał, iż to akurat tenże gruczoł wiąże ciało z intelektem. Czemu właśnie szyszynka? Badacze byli zachwyceni tym, iż to sam nieparzysty element w mózgu, w dodatku położony w samym środku, oraz dlatego mieli jej niezwykłą moc. Dopiero w XX wieku udało się lepiej poznać budowę oraz funkcje szyszynki, a w pewnych kręgach nadal uchodzi za „magiczny organ”, który pozwoli np. na jasnowidzenie oraz pozwala wkroczyć w świat mistycyzmu.

Szyszynka – funkcje

Komórki szyszynki (pinealocyty) produkują melatoninę – hormon odpowiedzialny za regulację naszego rytmu dobowego. Z tego powodu znajduje się, iż szyszynka reguluje zegar biologiczny człowieka. Melatonina to związek chemiczny, jaki jest produkowany nocą oraz przez naczynia dociera do krwiobiegu. Szyszynka czerpie wiedze z siatkówki oka – dzięki temu „wie”, gdy jest dzień, a gdy noc. Problemy ze snem to powszechnie wynik wady w wytwórczości melatoniny – światło emitowane przez ekrany laptopów lub smartfonów zakłóca informacje trafiające do szyszynki, przez co gruczoł nie wytwarza odpowiedniej liczby melatoniny, a my skarżymy się na kłopoty ze snem. Schorzenia snu to częsta przypadłość wśród osób w podeszłym wieku oraz bardzo powszechnie jest to powiązane z wapnieniem szyszynki postępującym wraz z wiekiem. Melatonina to szczególnie istotny związek odpowiedzialny za mnóstwo procesów występujących w organizmie. Analizowania dowiodły, iż melatonina zwiększa produkcję hormonu wzrostu, dlatego dzieci potrzebują dużo snu dla prawidłowego rozwoju. Poza tym deficyt melatoniny może zaburzyć rozwój gonad, czyli organów płciowych. Poza tym melatonina jest bardzo połączona z serotoniną, czyli hormonem szczęścia. Ma to ważne zdecydowanie dla zrozumienia jesienno-zimowej depresji. Melatonina jest uwalniana, jeśli na zewnątrz jest ciemno. Dzięki niej potrafimy bawić się regenerującym oraz odprężającym snem w nocy. Kłopoty zaczynają się jesienią, jeśli mamy deficyt światła słonecznego. Ranki oraz wieczory są ciemne, przez co stopień melatoniny w systemie jest większy. Skutkuje to sezonowym spadkiem nastroju, nadmierną sennością, apatią, drażliwością, większym apetytem. W wielu wypadkach eksperci polecają „karmienie” szyszynki światłem, czyli fototerapię. Pozwoli to wyregulować rytm organizmu oraz pokonać sygnały jesienno-zimowego przesilenia. Komórki szyszynki wydzielają także dimetylotryptaminę. To substancja o wartościach psychodelicznych. Analizowania nad nią prowadził psychiatra dr Rick Strassman. Wykazałoby się, iż wielkie natężenie tej substancji doprowadza do powstawania stanów porównywalnych ze śmiercią kliniczną. Strassman stwierdził, iż szyszynka jest „gruczołem duchowości” oraz stąd kolejne przypuszczenia, iż to tak tenże mały gruczoł że być łącznikiem między ciałem i duszą.

Szyszynka – dolegliwości

Do najpopularniejszych wad szyszynki należą torbiele i nowotwory, a w zestawieniu do pozostałych części mózgu, guzy szyszynki zdarzają się niezwykle rzadko (stanowią ok. 1% wszelkich nowotworów mózgu). Które są sygnały guzów strefie szyszynki? Charakterystyczne objawy to bóle głowy, schorzenia widzenia (trudność w patrzeniu „do góry”), niereagowanie źrenic na słońce, oczopląs, zez, wymioty oraz mdłości, schorzenia pamięci, śpiączka, niedowład kończyn, a u dzieci zbyt wczesne dojrzewanie płciowe. Wykrycie guzów w strefach szyszynki jest możliwe po przeprowadzeniu odpowiednich badań – tomografii komputerowej oraz rezonansu magnetycznego. Poza tym u pacjenta z podejrzeniem nowotworu bada się markery nowotworowe, i na tym etapie pobiera próbkę oraz wykonywa testy histopatologiczne. Guzy szyszynki leczy się powszechnie chirurgicznie. Operacja usunięcia guza jest bardzo skomplikowana, bo szyszynka jest bardzo niska, a wokół niej widzą się bardzo istotne naczynia żylne mózgu i pień mózgu. W leczeniu nowotworów szyszynki jest używana także chemioterapia i radioterapia.

Torbiel (cysta) to zamknięta jama wypełniona płynem. Torbiel jest to zwłaszcza spotykany rodzaj łagodnego nowotworu. Może pojawić się w dowolnym miejscu organizmu. O torbieli czynnościowej jajnika mówimy wówczas, jeśli ma ona wkład w działaniu jajnika, np. torbiel pęcherzykowa czy torbiel ciałka żółtego. W jajowodzie torbiele praktycznie nie występują, zaś zwłaszcza w otoczeniu jajników. Gdy torbiel jajnika zawiera tkankę litą, może się ona zmienić w nowotwór złośliwy.

Czym jest torbiel na jajniku?

Torbiel, odmiennie cysta, to wedle definicji zamknięta jama wypełniona płynem. Torbiele jajników potrafią być u kobiet w dowolnym wieku. Dzielą się na czynnościowe (połączone z funkcją jajnika) oraz patologiczne. Torbiele nie zawsze należy operować, zawsze natomiast należy je śledzić. W części wypadków są one charakter łagodny, a nawet delikatne torbiele potrafią dawać sygnały. Torbiele jajnika dzielą się na czynnościowe oraz nieczynnościowe. Te pierwsze połączone są bardziej z wahaniami gospodarki hormonalnej.

Torbiel na jajniku – etiologie

Torbiele jajników potrafią być efektem:

• zablokowania przepływu płynów,
• choroby,
• występowania guzów,
• przewlekłych stanów zapalnych,
• wad genetycznych,
• defektów w ciągu organów na etapie embrionalnym.

Cysta na jajniku powstaje zwłaszcza z względu zahamowania pęknięcia pęcherzyka Graafa. Ma to miejsce wówczas, jeśli pęcherzyk nie zawiera żadnej komórki jajowej czy jeśli komórka obumarła. Jeśli nie ma jajeczkowania, pęcherzyk jeszcze wzrasta, i w jego środku skupia się roztwór. Po jakimś okresie zmienia się on w torbiel. Etiologią zaistnienia torbieli potrafią być schorzenia hormonalne. Wśród różnych etiologii powstawania torbieli jajników potrafią być nieleczone stany zapalne i elementy genetyczne. W współzależności od pochodzenia torbiele dzielimy na delikatne (przetrwały pęcherzyk Graafa) i złośliwe (rak). Torbiele te potrafią być pojedynczo czy również wieloogniskowo.

Torbiel na jajniku – rodzaje

Są setki rodzajów torbieli. Najpopularniejsze z nich to:

• torbiele w piersi (towarzyszące mastopatii),
• torbiele jajnika,
• torbiele w tarczycy,
• torbiele Bakera (pod kolanem),
• torbiele galaretowate (stawów oraz wiązadeł),
• gradówki (torbiele na powiekach),
• kaszaki (torbiele mieszków włosowych oraz gruczołów łojowych),
• torbiele naskórka,
• torbiele na gruczole Bartholina (u wejścia do pochwy),
• torbiele na szyszynce,
• torbiele na trzustce,
• torbiele przy wielotorbielowatości nerek,
• torbiele Tarlova (w kości krzyżowej),
• torbiele podpajęczynówkowe.

Torbiel na jajniku jest dosyć powszechnie spotykaną zmianą dotyczącą organów płciowych kobiety. W schorzeniach jajników charakteryzuje się następujące rodzaje torbieli:

• surowicze (torbiele proste),
• endometrialne (w czasu endometriozy),
• dermoidalne (tzw. skórzaste),
• wypełnione śluzem,
• zawierające elementy lite.

Torbiel na jajniku – sygnały

W części wypadków torbiele są łagodnymi nowotworami. Zdarza się natomiast, iż ze powodu na naszą wielkość czy lokalizację sygnały torbieli na jajnikach potrafią być różne. Zdecydowanie rzadziej obecność torbieli znaczy zmiany złośliwe czy ogromne choroby. Czasem torbiele można wyczuć w dotyku. Gdy umieszczone są na skórze czy tuż pod nią, chory wyczuwa je jako małą grudkę czy zgrubienie. W ostatnim wypadku zwykle są widoczne gołym okiem. Sygnały torbieli na organach wewnętrznych nie zawsze są zauważalne, a chory nie jest świadomy ich obecności. Zwykle dowiaduje się o ich byciu przy okazji badań obrazowych: analizowania rentgenowskiego, USG, tomografii komputerowej czy obrazowania rezonansu magnetycznego. Duże torbiele potrafią być etiologią dolegliwości wynikających z ich nacisku na istotne narządy oraz formy ciała. Symptomem torbieli jajników o wielkich rozmiarach że być rozpierający ból podbrzusza. Wśród symptomów torbieli jajnika warto rozpoznać także schorzenia cyklu miesiączkowego, krwawienia międzymiesiączkowe, lub odczuwalne bóle jajnika na jakim spotyka się torbiel. Symptomem torbieli jajnika będą także bóle głowy, mdłości i mdłości. Także częstym symptomem torbieli jajnika potrafią być te omdlenia oraz stres. W wypadku mnogich torbieli jajników symptomem może stanowić także łysienie. Najczęstszymi typami łysienia w czasu torbieli jajników to łysienie bliznowaciejące i łysienie androgenowe.

Torbiel na jajniku – leczenie

Leczenie torbieli jajników uwarunkowane jest od jej uwagi oraz lokalizacji. Gdy torbiele jajnika są niewielkich rozmiarów oraz są bezobjawowo najczęściej poddajemy je obserwacji, bez ingerencji lekarskiej. W wypadku małych, łagodnych torbieli jajnika sukces powszechnie daje leczenie hormonalne. W wypadku wielkich torbieli jajnika polecane jest ich operacyjne usunięcie. Dzięki temu można uniknąć dolegliwości połączonych z uciskaniem torbieli jajnika na różne formy. Czasem usuwa się roztwór w torbieli jajnika (za pomocą strzykawki czy cewnika), przez co dochodzi do jej skurczenia. Gdy do torbieli jajników nie ma bezpośredniego dostępu, podczas jej drenażu zajmuje się techniki obrazowania, które działają w prowadzeniu cewnika.

Wypalenie zawodowe może pojawić się w wszystkiej grupie zawodowej. Natomiast wykonane analizowania pokazują, iż kłopot tenże dotyczy zwłaszcza zawodów, w jakich jest częsty oraz bezpośredni związek z różnymi ludźmi: pielęgniarki, pracownicy ratownictwa oraz hospicjów, nauczyciele, wychowawcy, pracownicy socjalni, terapeuci oraz specjaliści. Wypalenie zawodowe to stan wyczerpania emocjonalnego, sportowego oraz duchowego. Osoba chorująca na wypalenie zawodowe czuje się przepracowana, nie uczy się zawodowo, jest niezadowolona z wykonywanej pracy. Obowiązki, które kiedyś dawały jej satysfakcje, obecnie nużą.

Wypalenie zawodowe – etiologie

Psychologowie wyróżniają pewne cechy indywidualne, które służą wypaleniu zawodowemu. Należą do nich: bierność, niska samoocena, defensywność, zależność.

Wypalenie zawodowe może pojawić się u ludzi, którzy nie wierzą w własne dane i unikają trudnych sytuacji. Kłopot dotyczy także osób przekonanych, iż mnóstwo zależy z nich samych. Takie rozwiązanie sprawia, iż stawiają sobie wysokie wymagania oraz starają się być perfekcjonistami. Ze całych sił zajmują się w pracę zawodową, stoi się ona dla nich misją do wykonania, dla której mnóstwo mogą poświęcić. Są także etiologie interpersonalne wypalenia zawodowego. Można je rozłożyć na dwie grupy:

• relacja pracownik-klient – powszechnie niektóre osoby emocjonalnie zajmują się w kłopoty ludzi, z jakimi pracują (udzielanie porad, prowadzenie kuracji, opieka, leczenie, wspieranie), i więc może doprowadzić do utraty energii oraz wypalenia zawodowego;
• kontakty z przełożonymi oraz współpracownikami – potrafią rodzić stresujące sytuacje, wśród których najczęściej pojawiają się mobbing, konflikty, zaburzona komunikacja.

Z kolei etiologie organizacyjne wypalenia zawodowego połączone są ze:

• środowiskiem fizycznym pracy,
• sposobami wykonywania pracy,
• postępem zawodowym,
• stylem kierownika,
• rutyną w praktyce.

Do wykonywania zawodu może zniechęcić brak pewnych wymagań w środowisku pracy czy udzielenie na ich temat niepełnych informacji. Źle wpływają ograniczenia czasowe na wykonywanie zadań oraz brak możliwości rozwoju oraz wzrostu. Wypalenie w praktyce może dotyczyć osób, jakie chciały realizować swój potencjał oraz kreatywność oraz w miejscu zatrudnienia nie mają na to żadnych szans.

Wedle Christiny Maslach, wypalenie to psychologiczny syndrom, który są trzy podstawowe wymiary:

• wyczerpanie emocjonalne – osoba jest nadmiernie obciążona emocjonalnie, i jej zasoby są poważnie uszczuplone;
• depersonalizacja – negatywne traktowanie czy za obojętne reagowanie na drugich ludzi, którzy są zazwyczaj odbiorcami usług czy współpracownikami;
• obniżone poczucie dokonań osobistych – spadek poczucia własnej wiedz oraz brak sukcesów w pracy.

Wystąpienie wypalenia zawodowego zależy od wielu elementów osobistych oraz środowiskowych. Między innymi wpływa na to nieumiejętność rozdzielenia życia prywatnego od zawodowego. Efekty wypalenia zawodowego są tak samo niekorzystne dla pracownika, jak oraz pracodawcy, dlatego obie strony powinny starać się zapobiegać temu problemowi.

Wypalenie zawodowe – sygnały

Psychologowie wyróżniają dwa typy wypalenia zawodowego: aktywne (spowodowane wydarzeniami oraz elementami zewnętrznymi, np. warunki pracy) i bierne (wewnętrzna odpowiedź organizmu na etiologie wywołujące wypalenie aktywne). Sygnałami ostrzegawczymi wypalenia zawodowego są: subiektywne poczucie przepracowania i brak chęci do pracy. Wypalenie może zwiastować pojawienie się niechęci wychodzenia do pracy, poczucie wyobcowania oraz izolacji i postrzeganie bycia jako ponurego oraz ciężkiego. Osoba wypalona zawodowo zaczyna negatywnie podchodzić do osób, z którymi pracuje, własnych chorych lub klientów.

Wypalenie zawodowe – leczenie

Sygnały wypalenia w pracy odpowiadają poszczególnym etapom tego zjawiska. Poznanie ich idzie na szybkie zareagowanie. Na pierwsze stadium składają się bóle głowy, bezsenność, częste przeziębienia, wpadanie w irytację oraz bycie lęku. Kolejna faza wypalenia zawodowego jest znamionowana przez wybuchy złości, lekceważenie różnych osób, mniejszą efektywność w pracy. Ostatnie, trzecie stadium powoduje sygnały psychosomatyczne, psychiczne oraz ruchowe (wrzody żołądka, nadciśnienie, ataki stresu, depresja, poczucie wyobcowania oraz samotności). Rodzaj leczenia wypalenia w pracy zależy od etapu rozwoju dolegliwości. Pierwszy krok można pokonać samemu. Wystarczy wyjść na krótki urlop. Wypoczęty organizm łatwiej się zregeneruje. Kolejna faza wymaga dłuższego urlopu, podczas jakiego będzie można odreagować, pobyć z znajomymi oraz poszerzyć swoje zainteresowania. Leczenie wypalenia zawodowego w trzecim stadium wymaga pomocy lekarza, psychologa czy psychoterapeuty. Szczęśliwi ci, którzy działają w naszym wymarzonym zawodzie. Gorzej, jeśli jedyną twoją motywacją jest zarabianie pieniędzy. Obecne czasy nie służą szukaniu idealnej pracy. Warto nauczyć się z kilkoma radami dotyczącymi tego, jak się nie dać wypaleniu zawodowemu. Należy rozpocząć od postawienia realistycznych celów. Po intensywnej pracy należy ci się intensywny wypoczynek. Jeśli czujesz zmęczenie – zrelaksuj się. Do spraw zawodowych podchodź z wielkim dystansem. Kiedy przekraczasz próg domu, nie dbaj o pracy.

Mosty protetyczne pozwalają uzupełnić częściowe braki w uzębieniu, jednak w przeciwieństwie do protez ruchomych, zapewniają znacznie większy komfort noszenia. To typ stałego stelażu, na jakim składa się sztuczny ząb imitujący tenże prawdziwy. Niestety mimo wielkiej wygody nie każdy może sobie pozwalać na taki zabieg. Dziś podpowiadamy co musisz wiedzieć o mostach protetycznych – koszt wykonania, wskazania oraz przeciwwskazania do ich stosowania. Jak dbać o mosty protetyczne, żeby posłużyły nam wiele lat? Mosty protetyczne zastępują brakujące zęby, ale tylko wówczas, jeśli masz swoje naturalne zęby a wymusza to ich konstrukcja. Filary to dwie korony zębowe, które są przymocowane do naturalnych zębów pacjenta. Są również przęsła czyli korony zębowe połączone filarami, jakie są wstawiane w puste przestrzenie zębowe. Najistotniejsze jest ułożenie brakujących zębów. Gdy między zębami jest za duża przerwa, to most protetyczny jest przeciwwskazaniem, bo brakuję podpory mostu w formie zęba. Wyjściem z sytuacji jest założenie implantu czy proteza ruchoma.

Mosty protetyczne – rodzaje

Ze powodu na stosowane materiały mosty protetyczne możemy rozłożyć na:

• jednolite – są wykonane z jednolitego materiału np.: metalu, akrylu lub obecnie porcelany;
• złożone – baza wykonana jest z metalu, a widoczna powierzchnia pokryta jest doskonałym materiałem, kolorem podobnym do zębów własnych pacjenta.

Warunkiem wykonania mostu protetycznego na zębach własnych pacjenta, jest dobre oszlifowanie ich powierzchni, aby zrobić miejsce na przyszłe korony, które są być związane z przęsłem odtwarzającym utracone zęby. Potem wykonywa się wycisk, dzięki któremu technik dentystyczny wykona model gipsowy, na jakim będzie modelował most. Dodatkowo specjalista stomatolog, z udziałem pacjenta, dobiera odpowiedni kolor dla tego uzupełnienia protetycznego. Na czas przejściowy, czekania na docelową pracę, chory jest zaopatrzony w uzupełnienia tymczasowe, które pozwolą na dobre działanie.

Jak robi się most protetyczny?

Jeśli specjalista oraz chory podejmą decyzję o założeniu mostu protetycznego należy oszlifować zdrowe zęby w szpic. A bo zmiana jest znacząca, na most decydują się osoby z dużymi ubytkami zębowymi. Gdy twoje niedobory są niewielkie weź pod uwagę implanty. Powody, dla których określamy się na most protetyczny są różne, jednak są nimi przede wszystkim dbałość o względy estetyczne, ale także o swoje zdrowie. Puste przestrzenie w uzębieniu potrafią doprowadzać do wad dziąseł oraz próchnicy sąsiednich zębów. Takie dziury raczej ciężko doczyścić zwykłą szczoteczką. Poza tym możemy narazić się na przemieszczanie zębów.

Jaki most protetyczny wybrać?

Protetyka wcale nie była tania. Mosty protetyczne należą raczej do drogich rozwiązań, ale czasami koniecznych. Do wyboru mamy parę rodzajów mostów: ceramiczne, pełnoceramiczne oraz kompozytowe czy akrylowe, jakie są rozwiązaniem tylko tymczasowym, choć prawidłowo założone potrafią sprawdzić się wiele dłużej niż byśmy przewidywali. Mosty potrafią protezować luki o dużej długości – od jednego do nawet czterech zębów. Mosty są generalnie trwałe oraz wytrzymałe. Choroby mostów to na pewno duża inwazyjność leczenia. W okresie pracy może dotrzeć do uszkodzenia zębów, co wymusi leczenie kanałowe, co jeszcze podniesie oraz tak duże koszty zabiegu. Cena mostu protetycznego to ilość koron w moście pomnożona przez cenę korony danego rodzaju. Cena korony zębowej waha się od blisko 600 zł do nawet blisko 1200 zł za sztukę. Za wszystko będziemy musieli zapłacić z naszej kieszeni, bo zabieg nie jest refundowany przez NFZ.

Przebieg zakładania mostów

Do wykonywania mostów klasycznych wykorzystuje się te same materiały, co do tworzenia koron. Procedura szlifowania zębów jest również podobnie do koron. Ilość zębów niezbędnych do spiłowania czyli filarów jest sprawą indywidualną dla każdego pacjenta oraz zależy od jakości zębów i z tego jak intensywne są luki w uzębieniu. Zęby muszą być zdecydowane na dodatkowe obciążenie, a w razie potrzeby można zamontować most nawet na koronach oraz implantach. Mosty protetyczne są zawsze indywidualnie planowane pod każdego pacjenta. Zakładanie mostów jest w kilku etapach. Po oszlifowaniu zębów pobierany jest wycisk szczęki. Kolor mostu jest stosowany do naturalnych zębów. Potem na oszlifowane zęby nakładane są korony czy mosty tymczasowe, które ochronią zęby. Gdy wszystko przebiegnie zgodnie z planem, to specjalista cementuje protezę. Cały mechanizm trwa blisko tydzień.

Bezpieczeństwo zabiegu

Gdy są przeciwwskazania do mostów protetycznych specjalista z pewnością odradzi nam tę formę. Znane są bowiem przypadki powikłań, np. próchnicy, uszkodzenia zębów oraz zapalenia zębów. im większy most, tym zagrożenie powikłań będzie większe. Może się również zdarzyć, iż błona śluzowa odrzuci most, ale o tym dowiesz się również w okresie jej mienia. Po założeniu mostu nie będzie obecnie można tego cofnąć, więc my oraz specjalista musimy mieć gwarancję co do słuszności tej decyzji. Co musisz wiedzieć o mostach protetycznych oraz myśleniu o nie? O mosty protetyczne należy dbać tak jak o naturalne zęby. Szczotkuj je dwa razy dziennie, używaj nici dentystycznej do przestrzeni międzyzębowych oraz zdecydowanie odwiedzaj dentystę dwa razy do roku.

Silne oraz długotrwałe zapalenie zatok zwłaszcza powszechnie żyje w czasie jesienno-zimowym. Zatkany nos, żółta wydzielina z nosa, rozpierający ból twarzy – powyższe sygnały wskazują na tenże typ choroby. Nie zawsze niezbędna jest natychmiastowa wizyta u specjalisty. Sprawdzone, domowe sposoby na zapalenie zatok i środki bez recepty potrafią być właściwe dla pokonania dolegliwości i zwalczenia towarzyszących jej dolegliwości.

Jakie są sygnały przewlekłego oraz ostrego zapalenia zatok?

Zatoki to małe przestrzenie w czaszce, w warunkach prawidłowych wypełnione powietrzem. Pokryte są błoną, która produkuje śluz wspomagający oczyszczanie górnych dróg oddechowych z zanieczyszczeń oraz alergenów. apalenie zatok polega na wystąpieniu stanu zapalnego tychże tkanek. W efekcie istniejącego obrzęku oraz nadprodukcji śluzu dochodzi czasem do zablokowania zatok (chorzy określają tenże okres jako zatkane zatoki), co powoduje ból i odczucie ciśnienia w strefach nosa oraz czoła, wzmagające się w pewnych pozycjach, przede wszystkim przy pochyleniu do przodu. stnieje także ryzyko bakteryjnego zakażenia składającej się w zatokach wydzieliny oraz wzrost poważnej choroby. W współzależności od czasu trwania dolegliwości, charakteryzuje się silne zapalenie zatok (zazwyczaj do 4 tygodni) oraz długotrwałe zapalenie zatok. Sygnały są podobne:

1. odczucie nacisku w strefie twarzowej (nosa, skroni, czoła);
2. ból zatok – nasilający się przy pochylaniu głowy czy przy wysiłku;
3. żółta wydzielina z nosa;
4. odczucie zatkanego nosa.

Powszechnie sygnały w wczesnym stadium można pokonać przy użyciu prostych, domowych sposobów na zapalenie zatok. Właściwe postępowanie zmniejszy także ryzyko nastąpienia poważniejszej choroby, przejścia dolegliwości w długotrwałe zapalenie zatok, a również pojawienia się groźnych powikłań.

Domowe sposoby na zatoki

Nie jednak w wypadku symptomów zapalenia zatok niezbędna jest natychmiastowa wizyta u specjalisty. Oczywiście, to zachowanie jest niezastąpione w wypadku, kiedy sygnały zapalenia zatok trwają kilka dni. Wskazaniem do konsultacji lekarskiej są przypadki, kiedy sygnały rozwijają się przez parę dni i gdy się nasilają. Warto zgłosić się o pomoc w wypadku, jeśli pojawia się nawracające zapalenie zatok. Podjęcie leczenia zaordynowanego przez specjalistę nie wyklucza stosowania domowych sposobów na zatoki. Powszechnie niewielkie zmiany w codziennej aktywności pozwolą na wiele łagodniejszy rozwój zapalenia zatok, również zwiększając komfort życia i zmniejszając ryzyko rozwoju przewlekłej choroby.

Domowe sposoby na zapalenie zatok, zmniejszające sygnały to m.in.:

1. odpoczynek – wskazany właściwie w części choroby; oprócz współistniejącego ogólnego osłabienia organizmu przez zapalenie, pozostanie w domu, w cieple obniża ryzyko nastąpienia nadkażenia bakteryjnego dodatkowymi drobnoustrojami chorobotwórczymi;
2. spożywanie wielkiej liczby płynów – przede wszystkim wody, herbaty z cytryną; gwarantuje to rozrzedzanie składającej się wydzieliny i jej łatwiejsze usuwanie z zatok;
3. płukanie zatok (irygacja zatok);
4. inhalacje na zatoki;
5. ciepłe, wilgotne kompresy na twarz – zmniejszają odczuwanie ucisku, przynoszą ulgę;
6. spanie z uniesioną głową – ułatwi to grawitacyjne odpływanie nadmiaru wydzieliny z zatok; zazwyczaj wystarczy podłożyć 7. drugą poduszkę pod głowę.

Płukanie zatok oraz inhalacje na zatoki – dobre sposoby na zapalenie zatok

Wśród domowych sposobów na zatoki warto wypróbować irygacje. Płukanie zatok to niezwykle efektywna forma w grze z zapaleniem zatok. Wprowadzany do nosa roztwór (woda morska, sól fizjologiczna, woda destylowana) przepływa przez kanały nosowe, zatoki, wypłukując je z zalegającego śluzu, bakterii oraz różnych alergenów. Daje to natychmiastową ulgę, wspiera nawilżanie śluzówek oraz przede wszystkim ułatwia oddychanie. Gotowe płyny dostępne są w aptekach bez recepty. Płukanie zatok winno kończyć się nad zlewem. Irygator czy gumowy wlewnik uczy się do nosa, głowę należy przechylić na bok, pod kątem 45°, by roztwór wprowadzać do górnego przewodu nosowego. Roztwór przepływa przez przewody oraz zatoki oraz wypływa „dolnym” otworem nosowym, potem czynność wydaje się dla drugiej strony. Na sygnały zapalenia zatok dobre są inhalacje z pary wodnej, które zapewniają nawilżanie górnych dróg oddechowych. Wystarczy nalać do garnka lub miski wrzątku oraz nachylić się nad naczyniem z głową przykrytą ręcznikiem – wdychanie ciepłej pary winno być przynajmniej parę minut, parę razy dziennie. Po sesji inhalacji oczyszczenie nosa winno być się prostsze oraz bardzo efektywne. Do ciepłej wody można również dodawać soli, rumianku czy olejków eterycznych (np. sosnowy, miętowy, eukaliptusowy), które potrafią zwiększyć efektywność oraz jednocześnie uczynić inhalację bardziej przyjemnym doznaniem. Kolejną formą jest stosowanie z nawilżaczy powietrza. Są to popularne urządzenia zapewniające prawidłową wilgotność powietrza w zamkniętych wnętrzach. Zwłaszcza ważne jest to w miesiącach zimowych, jak w domu działają kaloryfery. Należy pamiętać, by myśleć o czystość nawilżaczy, ponieważ zanieczyszczone potrafią stawać się siedliskiem patogenów.

Olej z czarnuszki ma wielu wartości zdrowotnych, dzięki czemu znalazł wykorzystanie jak środek m.in. na wrzody oraz liczne alergie. Z zmianie w kosmetyce jest używany jak lekarstwo na trądzik lub łupież. I w kuchni znalazł wykorzystanie jako dodatek nadający potrawom korzenny smak. Sprawdź, jakie zadanie ma olej czarnuszkowy oraz kiedy go wykorzystywać.

Olej z czarnuszki (Oleum Nigellae Sativae) ma wielkie wartości zdrowotne, które docenili już władcy starożytnego Egiptu, dlatego został nazwany „złotem faraonów”. Nic dziwnego – olej z czarnuszki zawiera mnóstwo prozdrowotnych substancji: w blisko 85 proc. składa się z nienasyconych kwasów tłuszczowych, na które zwracają się: kwas linolowy (omega-6) – blisko 60 proc., kwas oleinowy (omega-9) – blisko 25 proc. oraz kwas alfa-linolenowy (omega-3) – blisko 1 proc. Poza tym olej z czarnuszki zawiera witaminę E, beta-karoten, sterole, biotynę, liczne mikroelementy i przeciwutleniacze. Natomiast najważniejszym związkiem znajdującym się w oleju z czarnuszki jest tymochinon – składnik olejku eterycznego nasion czarnuszki, dzięki któremu olej wykazuje działanie przeciwzapalne (porównywalne z aktywnością aspiryny w ilości 100 mg/kg), przeciwbólowe, a również ochronne ma miąższ nerek oraz wątroby. Natomiast co najistotniejsze, dzięki niemu olej z czarnuszki, podobnie jak same nasiona, wykazuje potencjalne działanie przeciwnowotworowe.

Olej z czarnuszki a rak

Olej czarnuszkowy, podobnie jak nasiona czarnuszki, z jakich jest tłoczony, ma potencjalne działanie antynowotworowe. Z licznych badań – laboratoryjnych oraz na zwierzętach – wynika, iż olej z czarnuszki przyczyniał się do śmierci komórek nowotworowych czy do zahamowania ich wzrostu. Jak przekonują amerykańscy naukowcy, olej hamował wytwarzanie komórek nowotworowych włókniakomięsaka (nowotworu skóry oraz tkanki podskórnej). Z kolei egipscy naukowcy w 2012 roku odkryli, iż wyciąg z oleju czarnuszkowego zmniejszył żywotności komórek raka wątroby, i w 2014 roku saudyjscy badacze doszli do wniosku, iż wyciąg z nasion oraz olej z czarnuszki zdecydowanie zmniejszyły żywotność komórek ludzkiego raka płuca. Także w wykonanych badaniach olej z czarnuszki przyczynił się do zahamowania oraz śmierci komórek rakowych jelita grubego, białaczki, raka piersi oraz wielu różnych nowotworów. Wszystko zwłaszcza dzięki ww. związkowi o nazwie tymochinon. Także z badań tureckich naukowców wynika, iż wykorzystywanie oleju czarnuszkowego przed naświetlaniem oraz przez 10 dni po nim, chroniło szczury przed szkodliwymi skutkami radioterapii.

Olej z czarnuszki na wrzody oraz różne dolegliwości żołądkowe

Na Swym Wschodzie olej z czarnuszki znalazł zastosowanie jako sposób na liczne dolegliwości żołądkowe, takie jak nieżyt żołądka, grypa żołądkowa, refluks i wrzody żołądka oraz dwunastnicy. Wartości antywrzodowe zostały potwierdzone naukowo. Z doświadczeń wynika, iż olej z czarnuszki jest efektywny w usuwaniu Helicobacter pylori – bakterii, która jest pewną z etiologii dolegliwości wrzodowej. Naukowcy podzielili 88 chorych z niewrzodową niestrawnością na 4 grupy, które otrzymały różne kombinacje klarytromycyny i/lub amoksycyliny (antybiotyki), omeprazolu (środek wykorzystywany w leczeniu m.in. dolegliwości wrzodowej dwunastnicy oraz żołądka) oraz olej z czarnuszki. Z doświadczeń wynika, iż olej z czarnuszki ma wartości porównywalne do łącznego stosowania wszelkich trzech preparatów.

Olej z czarnuszki zmniejsza stopień cholesterolu oraz cukru we krwi

Z badan klinicznych wynika, iż olej powoduje ważne zmniejszenie poziomów glukozy, prolaktyny, a również trójglicerydów oraz cholesterolu. Nadmiar tychże dwóch ostatnich substancji w organizmie prowadzi do wzrostu miażdżycy, a dalej do wad układu sercowo-naczyniowego, takich jak dolegliwość niedokrwienna serca lub zawał. Z kolei dzięki temu, iż olej z czarnuszki zmniejsza stopień glukozy, może zapobiec rozwojowi cukrzycy typu 2. Także olej okazał się dobre w wypadku zakażenia przywrą Schistosoma mansoni (schistosomatoza), wpływając na poprawę funkcji wątroby oraz systemu odpornościowego zmienionych w infekcjach S.mansoni.

Olej z czarnuszki łagodzi sygnały zaburzeń alergicznych

Z badań klinicznych wynika, iż olej z czarnuszki łagodzi sygnały zaburzeń alergicznych, takich jak katar alergiczny, sygnały astmy oskrzelowej, egzema atopowa. 152 pacjentom z tymi zaburzeniami podawano kapsułki zawierające 500 mg oleju. Po czasie leczenia olejem istotnie malały kliniczne sygnały dolegliwości, zwłaszcza u dzieci (u 80 proc. z nich sprowadzał się katar sienny, złagodzeniu ulegały sygnały astmy). Analizowania sugerują, iż olej że być środkiem pomocniczym w leczeniu chorób alergicznych.

Olej z czarnuszki – wykorzystanie w kuchni

Olej z czarnuszki ma lekko gorzki, intensywny korzenny zapach, a jego barwa przechodzi od miodowej do ciemnobrązowej. W kuchni że być wykorzystywany tylko na zimno (obróbka termiczna niszczy prozdrowotne substancje w nim zamknięte), jako dodatek do sałatek, zup, sosów, twarogów, kasz itp. Potrawom tym nadaje korzenny smak. Olej z czarnuszki najlepiej trzymać w zaciemnionej butelce w temperaturze 5-10 stopni C przez 3 miesiące od otwarcia.